Web Tasarım  tabanlı çalışmalarda temel literatür kavramlarının bir çoğu ingilizcedir. Aşağıdaki yazımızda sizlere alfabetik olarak bir çok kavramı açıklıyoruz.

 

Arama Motoru Optimizasyonu (SEO)

Web sitesi tasarımınız arama motorları ile uyumlu hale getirilmesi ve hedef kategorilerde web sitenizin, mümkün olan en üst sıralara çıkarılması için uygulanan bir dizi işleme verilen addır.

 

ASP

ASP (Active server page) Microsoft’un geliştirdiği sunucu tabanlı bir programlama dilidir. ASP sayesinde ziyaretçiyle etkileşimli ve veritabanıyla işleyen siteler yaratmak mümkündür. Örneğin ASP kullanarak sitenizde ziyaretçi defteri veya anket gibi uygulamalar gerçekleştirebilirsiniz.

 

ASP, VBScript veya JScript dillerinde yazılır ve HTML ile iç içe kullanılabilir. ASP sayfaları çalışmak için Microsoft’un IIS web sunucuna ihtiyaç duyar.

 

ASP’ye benzer diğer programlama dilleri PHP, Perl, ColdFusion, TCL ve JSP’dir.

 

Backup

Backup’ın Türkçesi “yedeklemek”tir. Bilgisayar veya sunucudaki dosyaların, veritabanlarının, yedeğini alma işlemine BackUp denir. BackUp işlemi sistem sorunlarında veya olası donanım problemlerinde bilgisayardaki verilerin kaybolmaması için yapılır.

 

Çoğu hosting firması sistem sorunlarında müşterilerinin verilerinin kaybolmaması için düzenli olarak serverlarındaki bilgilerin backuplarını almaktadır.

 

Bandwidth

Bandwidth, Türkçe’si bant genişliği, kullanılan sistem veya cihazın calıştığı frekans bölgesinin genişligini ifade eden değerdir. Kısaca bandwidth sitenizin anlık veya toplamda harcayabileceği data tranferi limitini gösterir.

 

CGI

CGI (Common Gateway Interface) bir web sunucusunun aynı makinadaki programlarla ve o programların web sunucusuyla olan iletişimlerini düzenleyen kurallara verilen addır.

 

CGI programlarları genellikle web sunucusundan aldıkları bir veriyle işlem yapar; veriyi e-posta olarak bir adrese yollamak veya veriyi veritabanına kaydetmek gibi.

 

CGI scriptleri CGI arayüzünü kullanan küçük programlardır. CGI, Perl vs. gibi bir programlama dili değil, bir web sunucunun verilerle işlem yapmasını sağlayan bir arayüzdür.

 

Co-location

Bir web sunucusunu yüksek hızda internet erişimi, güvenlik, yedekleme ve teknik destek gibi hizmetleri sağlayabilecek bir Network Operasyon Merkezinde barındırmaktır. Kiralık sunucudan farkı, müşterinin hem yazılımları hem de donanımı kontrol etmesidir. Co-location hizmeti alan bir makinaya müşterinin erişimi internet üzerinden bir kontrol paneli sayesinde sağlanır.

 

ColdFusion

ColdFusion advanced web programcılarının kullandığı bir programlama dilidir. Ms Access, dBASE, FoxPro ve Paradox veritabanlarıyla uyumlu olarak çalışabilir.

 

CSS

CSS görsellik dilidir.Belgelerin, arka planlarını, renklerini, kenarlıklarını ve gölgelendirmeleri gibi hayati görsellik birimlerini sağlar. Opaklık, matlık, parlaklık gibi diğer birimler ile sayfa yapısına destek verir

 

Database server (Veritabanı sunucusu)

Database server, spesifik olarak veritabanı işlemleri için ayarları yapılmış web sunucusudur. Genellikle yüksek işlem gücü gerektiren, e-commerce tarzı, sistemler için tercih edilir.

 

Dedicated server (Kiralık sunucu) 

Kiralık sunucu, sadece bir müşteri için ayrılmış web sunucusudur. Normal (shared) hostinde yüzlerce site aynı sunucuda barındırılırken Kiralık sunucular sadece bir müşteriye hizmet eder.

 

Co-location’dan farkı müşteri kendi donanımını sağlamak zorunda değildir. Donanım hosting firması tarafından sağlanır.

 

Domain Name (Alan adı)

Alan adı, bir web sitesinin internetteki adıdır. Alan adı noktayla ayrılmış iki bölümden oluştur. Birinci bölüm sitenin adını (örn: biltektasarım), noktadan sonraki ikinci bölüm ise (örn: .net) alan adının uzantısını oluşturur.

 

.com .net .org .com. tr ve bunun gibi yüzlerce alan adı uzantısı mevcuttur.

 

E-commerce

Türkçe’si elektornik ticarettir. İnternet üzerinden alım-satım hizmeti veren sitelerin gelen adıdır.

 

FTP

FTP (File transfer protocol) bir web sunucusuna dosya göndermenin veya sunucuda bulunan dosyaları bilgisayarınıza aktarmanın en kolay yoludur. TCP/IP protokolunu kullanan bir uygulamadır.

 

FTP yapabilmek için genellikle FTP programları kullanılır. (CuteFTP, LeechFTP vs..)

 

Frontpage Extension

FrontPage web sayfası yaratma programının sunduğu hazır web-botları olan sayfa içinde arama, sayfa sayacı vs.. özelliklerin websitenize entegre edilebilmesini sağlar.

 

Hosting

Hosting (aynı zamanda web hosting ve barındırma olarak da adlandırılmaktadır), bir ya da daha fazla web sayfasının ilgili tüm materyallerinin (sayfalar, resimler, kodlar vs.) barındırılması, yayınlanması ve korunmasını sağlama işine verilen global bir isimdir.

 

HTTP

HTTP (HyperText Transport Protocol) hypertext dosyalarının internet üzerinden gönderilmesini / yayınlanmasını düzenleyen protokoldür.

 

HTML (Hyper Text Markup Language)

İnternet üzerinde web sayfası oluşturmak için kullanılan bir betik dilidir. HTML dosyalarının aktarımı için HTTP (Hyper Text Transfer Protocol) kullanılır. HTML dosyaları sunucu bilgisayarın sabit diskinde .html ya da .htm uzantısı ile saklanır.HTML web tasarımın temelini oluşturmaktadır.

 

IIS

IIS (Microsoft Internet Information Server) Windows NT Server 4 ve Windows 2000 Server’la birlikte gelen Microsoft’un web sunucusudur.

 

JSP

JSP (Java Server Pages), Java Servlet teknolojisinin bir uzantısıdır. HTML ve sunucu taraflı Java progamlarının birlikte çalışmasını sağlar. JSP sayfaları .jsp uzantısı taşır.

 

Managed Server

Hosting sağlayıcınızın barındırdıkları size ait sunucunun bakım ve alt yapısını üstlenmesine denir. Hosting sağlayıcınız sizinle birlikte çalışarak sunucunuzda istediğiniz konfigurasyonun düzenli ve verimli olarak çalışmasını sağlar.

 

MySQL

MySQL çok hızlı ve sağlam bir ilişkisel veritabanı yönetim sistemidir (RDBMS). Bir veritabanı, her tür veriyi saklamayı,aramayı,ayırmayı ve elde etmeyi sağlar. MySQL sunucusu, verilerinize erişimi kontrol ederken çok sayıda kullanıcının aynı anda üzerinde çalışmasını ve hızlı erişimini sağlar. Ayrıca aynı anda sadece yetkili kullanıcıların erişim sahibi olmalarını güvence altına alır.

 

PHP ile birleştiğinde üyelik sistemlerinden tutun arama motorlarına, binlerce öğrencinin notlarının webte tutulmasına kadar bir çok projeyi gerçekleştirebilmenize olanak tanır.

 

Çoğu Unix tabanlı hosting planı MySQL desteği vermektedir.

 

MS Access Database

Microsoft’un göreceli olarak küçük ve az miktardaki veriyi saklamak için MS Office paketinde sunduğu veritabanı uygulamasıdır. Genellikle ASP programlama dilinde verileri saklamak için kullanılan veritabanı türüdür.

 

MS SQL Server

Microsoft’un yüksek işlem kapasiteli veritabanı sunucusudur. Büyük miktardaki verileri çok hızlı şekilde derleyen, yüksek ziyaretçi potansiyeli olan siteler için uygun bir sunucu çözümdür.

 

NameServer

Alan adlarını IP adreslerine çeviren birime verilen addır.

 

Network

Birden fazla bilgisayarın birbirine bağlanarak, sistem kaynaklarını birlikte kullandıkları bigisayar ağıdır. Birden fazla network bir araya geldiğinde ise buna Internet denir.

 

ODBC

ODBC (Open Database Connectivity), birden fazla veritabanı formatını destekleyen (örnek: Access, dBase, DB2, Excel vs.), ve bu veritabanlarına web sayfanızdan ulaşmanızı sağlayan bir standarttır.

 

PHP

PHP, kaynak kodu açık, sunucu tabanlı bir programlama dilidir. İnteratkif ve statik olmayan, bir veritabanına bağlanabilen web siteleri programlamak için kullanılır. PHP kodları HTML içine gömülerek çalışabilir. PHP sayfaları .php veya .php3 uzantısını taşır. Bu programlama dili C ve Java’yla benzerlik gösterir.

 

PERL

Açık kodlu, sintax bakımından C programlama diline benzeyen bir programlama dilidir. Çoğunlukla CGI scritplerinin programlamasında kullanılır.

 

Reseller

Reseller, web hosting hizmeti sağlayan ama kendi data centerı olmayan firmalara verilen addır. Genellikle diğer büyük firmaların datacenterlarını kullanarak web hosting hizmeti sağlarlar. Data center veya sunucu kendilerinin olmamasına rağmen, sunucuya erişim yetkileri çok yüksektir.

 

Shell account

Unix sunucularda bulunan, web hosting hizmeti alan müşterinin web sayfası içeriğini Telnet üzerinden değiştirebilmesine yarayan özelliktir.

 

SSL

SSL (Secure Sockets Layer), web sayfası üzerinden gönderilen bilgileri şifreleyerek güvenli olarak transferini sağlar. Genellikle e-ticaret veya online satış yapan sitelerde kredi kartıyla ödeme işlemleri sırasında, kredi kartı bilgilerinin güvenliği için kullanılır.

 

Static IP

Static, yani değişmeyen IP web sitenizine ait sabit kalan bir IP adresidir. Bu adres, alan adınız dışında web sitenize ikinci bir erişim imkanı sağlar.

 

Statistics

Web sayfasının günlük, aylık, tekil ve çoğul ziyaretçi istatistiklerini tutan programdır. Genellikle size sitenize hangi sayfadan ulaşıldığı, ziyaretçinin bilgisayarının konfigurasyonu gibi ek bilgiler de sunar.

 

Telnet

Telnet iki bilgisayarı birbirine bağlamak için kullanılır. Sizin uzaktaki bir bilgasayara bağlanarak, o bilgisayar üzerinde yetkiniz dahilinde dilediğiniz işlemi yapmanıza olanak tanır.

 

UNIX

Genellikle web sunucularında kullanılan bir işletim sistemidir. Veritabanları tutmak, web sayfaları yayınlamak gibi işlemler için kullanılır. IRIX (SGI), Solaris (Sun) gibi varyasyonları ve bunlardan türemiş Linux, Apple OSX gibi çeşitleri vardır.

 

UPS

UPS (Uninterruptible Power Supply), web sunucusunu bir elektrik kesintisinde çalışır durumda tutmak ve daha sonra güvenli bir biçimde kapatmak için kullanılan, sunucuya bir kaç dakika yetecek kadar elektrik enerjisi sağlayan aygıttır. Ani elektrik kesintilerinde veya voltaj değişikliklerinde yaşanabilecek sistem sorunlarını ve veri kaybınını önlemek için kullanılır.

 

URL (Uniform Resource Locator):

Web adreslerinin resmi ismi URL’dir. Her Web sayfası sadece kendine ait özel bir URL’ye sahiptir.

 

Virtual Hosting

Bir web sunucusunun bölümlere ayrılarak, her bölümün birbirinden bağımsız, kiralık sunucuymuşcasına çalışmasına olanak sağlayan hosting çeşitidir. Shared hostingden farkı, müşterisine sunucusu üzerinde çok daha fazla kontrol imkanı sağlamasıdır.

 

XHTML ( Extensible Hyper Text Markup Language)

Temel anlamda XHTML, HTML’nin eksiklerini tamamlamak için tasarlanmış bir web standartıdır. XHTML bir web standartı olarak ilk defa 26 Ocak 2000 tarihinde, W3C tarafından kabul edilmiştir. XHTML, HTML dilini ortadan kaldırmaz. HTML dilini daha düzenli ve yapısal hale getirir. XHTML ile hazırlanan bir web sayfası tüm tarayıcılarda sorunsuz olarak çalışır.